Supostas verdades que non o son tanto. Caso 1.- a igualdade en pocentaxe

Ultimamente esta de moda utilizar a porcentaxe como unidade de medida. Mesmo se oculta o que significa. Así ao tanto por cento chámeselle “punto” ou “puntos básicos”. Parece unha parvada, pero ten unha grande importancia.

Primeiro ten unha importancia fundamental para o debate de ideas. Como a porcentaxe é unha medida relativa que se obtén dividindo un numerador por un denominador, é cuestión de elixir axeitadamente os dous para obter o resultado que se quere obter. Si non interesa a porcentaxe sobre os habitantes de feito, farémolo sobre os de dereito e senón sobre a poboación activa e senon ... . Se a porcentaxe sobre o ano anterior non favorece , farémola respecto de hai cinco anos, ou da media ou da mediana. O caso é que saia o que se quere. Pero así é imposible contratar ideas porque non se fai interpretación dos datos, senón que se fabrican a priori os datos adecuados a nosa idea xa preconcibida

Pero sobre todo ten unha enorme importancia ideolóxica. A análise das porcentaxe é a análise por comparación. Ao analizar porcentualmente sempre estamos comparando con algo ou con alguén. E iso non creo que sexa bo sempre. Ou mellor , non é bo  case nunca.

A comparación por porcentaxe sempre favorece a quen mais ten. Ate os propios sindicatos e a esquerda ten caído neso. Case ninguén defende xa subas salariais lineais. Ate pensamos que unha suba equitativa é a que se fai na mesma porcentaxe para todos/as. Pero isto non é así. 

Supoñamos dúas persoas ás que se lle teña subido a mesma porcentaxe de salario todos os anos ( igual ao IPC) . Si unha ganaba 1000 euros e outra 3000 euros ( 2000 euros mais) hai dez anos, hoxe a primeira ganaria uns 2000 euros e a segunda uns 6000 ( case  4000 euros máis). Pero o pan non se paga porcentualmente ao salario. Custa o mesmo para as dúas  persoas... e tamen a vivenda e os médicos e os libros... 

Si a suba se repartira linealmente tods os anos, as diferencias salariais non aumentarian nen se reducirian, pero a primeira persoa ganaria hoxe 3000 euros ( 1000 euros mais que coa suba porcentual) e a segunda 5000 ( 1000 euros menos que coa suba porcentual ). ¿Qué é máis xusto?

A única medida tomada nos últimos tempos que reducía diferenzas ( devolver 400 euros por igual a todo o mundo) foi criticada porque era inxusta. E podía ser criticada por moitas razóns , pero non precisamente por ser inxusta. Moitos/as dos que a criticaron  seguramente levan anos defendendo que a igualdade consiste en subir o salario a todo o mundo “por igual” , é dicir na mesma porcentaxe. Isto precisamente non é equitativo nin xusto.