CONTO numero dous

As veces penso que as persoas que queren ( queremos) un mundo mais xusto e humano somos como un grupo que camiña cara un lugar utópico ao que queremos chegar. Unhas persoas van por un lado e outras por outro  pero van avanzando cara onde pretenden ( todos os camiños conducen a Roma, din). Unhas pérdense polo camiño, outras non. Ao final todos/as chegamos a un río ancho e fondo que temos que atravesar ( a realidade deste sistema social inxusto ).

Algunhas persoas creen que pode atravesar o río así sen mais, e métense nel, pero a corrente pode con eles. Un grupo ( normalmente mais numeroso) cree que non poden ir mais aló ( “iso é unha utopía”, dirán ) e ,considerando que xa avanzaron todo o que podían, establécense definitivamente na beira do río, o bastante lonxe para non ser levados polas enchentes.

Outro grupo enfrontase con aquel e critícao por non querer atravesar o río. Algunhas persoas deste grupo propoñen construír unha ponte. Pero non se poñen de acordo en como facela. Todos/as  as persoas deste grupo acaban por establecerse tamén a beira do río. Unhas, agardando que baixe o caudal para poder atravesalo. Outras debatendo interminablemente sobre o tipo de ponte e materiais a utilizar. Outras intentando construír a ponte como creen que hai que facelo pero sen contar cos demais ( e polo tanto fracasando unha e outra vez).  Todas están a gusto nesta situación. A súa conciencia está tranquila porque poden criticar ao grupo que xa non quer ir mais aló. Ademais, cada certo tempo, seguen o rito de achegarse ao río e repetir como un mantra. “hai que atravesalo”.  Algúns mesmo se dedican a construír diques para poder  establecerse mais preto do río sen que os leven as enchentes demostrando así que son mais valentes.

Algunha persoas ( poucas) creen saber como facer a ponte  pero sobre todo saben que só se poderá comprobar que a ponte funciona cando se probe na realidade. E iso é un risco. A ponte pode derrubarse cando a xente tente pasar por ela. Si é así, servirá para saber onde fallou e tentalo de novo. O problema é saber si a xente está disposta a arriscarse, ou se prefire quedarse onde está, porque no fundo, xa está satisfeita e ten a conciencia tranquila.

Nas sociedades como na enxeñería non hai posibilidades de ensaios controlados de laboratorio. Ao final, inevitablemente, o modelo hai que contrastalo coa realidade.  Iso é un risco. En enxeñería resolvémolo aplicando “coeficientes de seguridade” que é  o xeito que temos de dar solucións sen que a xente se decate de que, no fundo, sabemos demasiado pouco para dar coa solución. Mais ¿Cómo se resolve na actuación social? Polo menos admitindo que so se avanza mediante a dinámica de “proba e erro” e que no “erro” podemos pasalo moi mal.